ZSOŚS.440.52.2018

Na podstawie art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096 ze zm.), art. 12 pkt 2, art. 22, art. 23 ust. 1 pkt. 1 i 2, art 27 ust. 1 i 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 922 ze zm.) w związku z art. 100 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2018 r. o ochronie danych osobowych przetwarzanych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości (Dz. U. z 2019 r. poz. 125), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie skargi Pana J. C., na udostępnienie jego danych osobowych przez Komendanta Wojewódzkiego Policji w P. innym podmiotom,

odmawiam uwzględnienia wniosku

Uzasadnienie

Do Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (obecnie Urząd Ochrony Danych Osobowych) wpłynęła skarga Pana J. C., zwanego dalej Skarżącym, na przekazanie jego danych osobowych przez Komendanta Wojewódzkiego Policji w P., zwanego dalej „KWP", Polskiemu Związkowi Łowieckiemu, co zapoczątkowało dalsze ujawnianie jego danych osobowych (wrażliwych) innym organom i osobom fizycznym.

W treści skargi Skarżący podniósł, iż wnosi o usunięcie uchybień związanych z umożliwianiem udostępniania i przekazywania danych osobowych (wrażliwych) dotyczących jego osoby oraz danych naruszających wizerunek firmy P. Sp. z o.o. oraz usunięcie tych danych ze zbiorów będących w posiadaniu organów Policji i organów Polskiego Związku Łowieckiego na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r., o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r., poz. 922 ze zm.).

W tym miejscu należy wskazać, iż z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2018 r., poz. 1000 ze zm.) tj. 25 maja 2018 r. Biuro Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych stało się Urzędem Ochrony Danych Osobowych. Zgodnie z art. 160 tej ustawy postępowania prowadzone przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, wszczęte i niezakończone przed dniem 25 maja 2018 r. prowadzone byty przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych zgodnie z zasadami określonymi w k.p.a. Wszelkie czynności podejmowane przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych przed dniem 25 maja 2018 r. pozostają skuteczne. Natomiast z dniem 6 lutego 2019 r. weszła w życie ustawa z dnia 14 grudnia 2018 r. o ochronie danych osobowych przetwarzanych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości (Dz. U. z 2019 r. poz. 125), która w art. 100 stwierdza, iż postępowania prowadzone przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych, wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, prowadzone są na podstawie przepisów dotychczasowych, tj. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 922 ze zm.) zwanej dalej „ustawą".

W toku przeprowadzonego postępowania administracyjnego w niniejszej sprawie Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych ustalił, co następuje.

Dane osobowe Skarżącego są przetwarzane przez Komendanta Wojewódzkiego Policji w P., między innymi w związku z koniecznością realizacji obowiązku prawnego ciążącego na administratorze, wynikającego z art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2017 r., poz. 1839 ze zm.), ponieważ Skarżący jest członkiem Polskiego Związku Łowieckiego, jako myśliwy posiada broń palną i figuruje w Krajowym Systemie Informacyjnym Policji (dalej KSIP) aplikacja „Broń i ruch drogowy" oraz w związku z art. 15 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990r. o Policji (Dz. U. z 2018 r., poz. 1669) w związku z wykroczeniami w ruchu drogowym.

Jak wynika z wyjaśnień Komendanta Wojewódzkiego Policji w P., Naczelnik Wydziału Postępowań Administracyjnych Komendy Wojewódzkiej w P., realizując obowiązek wynikający z treści art. 18 ust. 1 pkt 2-4 ustawy o broni i amunicji, dążył do potwierdzenia lub zanegowania faktów zawartych w anonimowym piśmie a dotyczących Skarżącego, które wpłynęło do Komendy Wojewódzkiej Policji w P., celem ewentualnego wdrożenia procedury cofnięcia mu pozwolenia na broń palną. Wystąpił więc do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w P. o sporządzenie opinii o Skarżącym z uwzględnieniem opinii o nim koła macierzystego, tj. Wojskowego Koła Łowieckiego nr [...] w P., przesyłając również kopię otrzymanego anonimowego pisma. Jednocześnie wystąpił do Komendanta Komisariatu Policji w J. o sporządzenie opinii o Skarżącym. Zaznaczył również, iż właściwy organ Policji cofa pozwolenie na broń osobom z zaburzeniami psychicznymi, uzależnionym od substancji psychoaktywnych lub alkoholu. Zdaniem Komendanta Wojewódzkiego Policji w P., opinie takie były niezbędne do podjęcia decyzji w zakresie wszczęcia ewentualnego postępowania administracyjnego, zmierzającego do cofnięcia pozwolenia na broń Skarżącemu w przypadku potwierdzenia faktów przytoczonych w anonimowym piśmie. Jak podkreślał Komendant, istotną rolę ogrywa w tej sprawie opinia o zachowaniu Skarżącego związana z uprawianiem łowiectwa, tj. ewentualne zarzuty o kłusownictwo czy też nadużywanie alkoholu, które to okoliczności podlegają ocenie organów Polskiego Związku Łowieckiego. Właściwym w ocenie Komendanta było również wskazanie Polskiemu Związkowi Łowieckiemu okoliczności, które wymagają weryfikacji informacji zawartych w anonimowym piśmie.

Natomiast z wyjaśnień przedstawionych przez Przewodniczącego Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w P., zwanego dalej „Przewodniczącym ZO PZŁ" wynika, że po otrzymaniu [...] stycznia 2018 r. pisma z Komendy Wojewódzkiej Policji w P. Wydział Postępowań Administracyjnych z prośbą o sporządzenie opinii o Skarżącym, pismo wraz z załączonym anonimowym dokumentem przekazano cyt. „do rąk własnych Prezesa Wojskowego Koła Łowieckiego nr [...], zwanego dalej „Prezesem WKŁ", który po zasięgnięciu informacji podczas posiedzenia Zarządu Wojskowego Koła Łowieckiego nr [...] miał wydać opinię dotyczącą Skarżącego.

W związku z powyższym Prezes WKŁ wyjaśnił, iż w dniu otrzymania pisma z prośbą o wydanie opinii o Skarżącym, zwrócił się do członków Zarządu Koła, księgowej oraz Przewodniczącego Komisji Rewizyjnej, o przedstawienie wszelkich informacji dotyczących Skarżącego celem weryfikacji informacji zawartych w anonimowym piśmie i wydania bezstronnej o nim opinii.

Po zapoznaniu się z całością zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych zważył, co następuje.

W myśl art. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r., poz. 922 ze zm.) dane osobowe mogą być przetwarzane, jeżeli służy to dobru publicznemu, dobru osoby, której dane dotyczą lub dobru osób trzecich. W myśl art. 7 pkt 2 tej ustawy przez przetwarzanie danych rozumie się jakiekolwiek operacje wykonywane na danych osobowych, takie jak zbieranie, utrwalanie, przechowywanie, opracowywanie, zmienianie, udostępnianie i usuwanie, a zwłaszcza te. które wykonuje się w systemach informatycznych. Podnieść należy, iż ustawę stosuje się do ochrony danych osobowych osób fizycznych zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy, a nie wizerunku osoby prawnej - firmy P. sp. z.o.o. bowiem to działanie podlega odrębnym przepisom prawa i Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych nie jest uprawniony do dokonywania oceny w tym zakresie.

Podobnie kwestia naruszenia dóbr osobistych chronionych na podstawie art. 23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025 ze zm.) nie może podlegać rozstrzygnięciu przez organ ochrony danych osobowych, ponieważ sprawy te są rozpatrywane przez właściwy sąd powszechny.

Art. 23 ust. 1 pkt. 2 ustawy o ochronie danych osobowych, zezwala na przetwarzanie danych osobowych, jeśli jest to niezbędne dla zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa.

Podstawę prawną przetwarzania danych osobowych osób, wobec których były prowadzone postępowania przez Policję, stanowi art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1782 ze zm.) dalej „ustawą o Policji". Według tego przepisu Policja, z zachowaniem ograniczeń wynikających z art. 19 ustawy o Policji, może uzyskiwać informacje, w tym także niejawnie, gromadzić je, sprawdzać oraz przetwarzać. W myśl art. 20 ust. 2a tej ustawy Policja może pobierać, uzyskiwać, gromadzić, przetwarzać i wykorzystywać w celu realizacji zadań ustawowych informacje, w tym dane osobowe m.in. o osobach podejrzanych o popełnienie przestępstw ściganych z oskarżenia publicznego, także bez ich wiedzy i zgody.

Jak zauważył Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku o sygnaturze II OSK 885/16 z dnia 26 stycznia 2018 roku, kwestia zdolności psychofizycznej do posiadania broni nie jest obojętna z punktu widzenia bezpieczeństwa i porządku publicznego, ze względu na możliwe skutki użycia broni. Nie może więc być żadnych wątpliwości, że dana osoba jest w pełni zdolna psychicznie i fizycznie, do dysponowania nią. Natomiast celem tego obowiązku, z uwagi na to, że broń palna jest niebezpiecznym narzędziem, jest ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego, dla którego zagrożenie mogą stworzyć osoby nieposiadające takiej zdolności. Podkreślono, że m.in. w przypadku broni posiadanej przez stronę ustawodawca z góry ustalił obowiązek okresowego przedstawiania orzeczeń lekarskich i psychologicznych, bez względu na to czy istnieją, czy też nie istnieją jakiekolwiek wątpliwości co do stanu zdrowia posiadacza broni. Natomiast w przypadku powzięciu takich wątpliwości organ Policji może zobowiązać tego posiadacza do niezwłocznego poddania się badaniom i przedstawienia orzeczeń wydanych na ich podstawie. Uprawnienie to przyznaje organowi przepis art. 15 ust. 5 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2017 r., poz. 1839 ze zm.), a więc przepis prawa "niezależny" od dyspozycji art. 15 ust. 4 tej ustawy. Ważnym w przedmiotowej sprawie jest również obowiązek nałożony na Policję w art. 1 ust. 2 ustawy o Policji, zwłaszcza w postaci ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, w tym zapewnienie spokoju w miejscach publicznych oraz w środkach publicznego transportu i komunikacji publicznej, w ruchu drogowym i na wodach przeznaczonych do powszechnego korzystania a także wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie ich sprawców. Z kolei jak wynika z brzmienia art. 19 ust. 1 pkt. 1 ustawy o broni i amunicji, osobie posiadającej broń zgodnie z przepisami ustawy Policja, a w przypadku żołnierzy zawodowych Żandarmeria Wojskowa, może za pokwitowaniem odebrać broń i amunicję oraz dokumenty potwierdzające legalność posiadania broni w przypadku ujawnienia okoliczności, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 1-2 i 4 oraz ust. 5, w zakresie broni palnej, a więc w przypadku gdy posiadacz broni palnej nie przestrzega warunków określonych w pozwoleniu na broń, o których mowa w art. 10 ust. 7; należy do osób z zaburzeniami psychicznymi, o których mowa w ustawie z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2017 r. poz. 882), lub o znacznie ograniczonej sprawności psychofizycznej; wykazującym istotne zaburzenia funkcjonowania psychologicznego; uzależnionym od alkoholu lub od substancji psychoaktywnych; nieposiadającym miejsca stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; stanowiącym zagrożenie dla siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego; przemieszcza się z rozładowaną bronią albo nosi broń, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu, środka odurzającego lub substancji psychotropowej albo środka zastępczego. Ponadto z art. 27 ust. 2 tejże ustawy wynika obowiązek prowadzenia przez Komendanta Głównego Policji rejestru zawierającego dane osobowe między innymi osób posiadających pozwolenie na broń palną oraz urzędowe informacje i opinie o tych osobach sporządzone w związku ze sprawami pozwoleń na broń, a także kontroli wykonywania obowiązków wynikających z przepisów ww. ustawy (ust. 1). Organy powołane do ścigania przestępstw, w tym Policja, korzystają z różnorodnych źródeł informacji o popełnionych przestępstwach w tym również z zawiadomień anonimowych. Nie zawsze informacja tego typu jest wyczerpująca i precyzyjna na tyle, aby organ prowadzący postępowanie karne mógł przyjąć, iż występuje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa. Koniecznym w takiej sytuacji jest przeprowadzenie postępowania sprawdzającego o którym mowa w art. 307 § 5 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2018 r., poz. 1987 ze zm.), którego celem jest właśnie ustalenie czy ma miejsce uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa. Postępowanie to ogranicza się jedynie do sprawdzenia zasadności samego podejrzenia popełnienia przestępstwa. Zgodnie z § 6 ust. 1 pkt. 1 Wytycznych nr 3 Komendanta Głównego Policji z dnia 30 sierpnia 2017 r. w sprawie wykonywania niektórych czynności dochodzeniowo-śledczych przez policjantów (Dz. Urz. KGP z 2017 r., poz. 59), w postępowaniu sprawdzającym, o którym mowa w art. 307 k.p.k., mogą być wykonywane w szczególności następujące czynności: skierowanie do odpowiedniej instytucji pisemnego żądania udzielenia w wyznaczonym terminie informacji o określonym fakcie lub zdarzeniu.

Bezspornym pozostaje więc fakt, iż organy Policji działały w tym zakresie prawidłowo, zwłaszcza biorąc pod uwagę skalę zagrożeń, mogących wynikać z posiadania broni przez osobę do tego celu być może już nieuprawnioną.

Natomiast przekazanie przez Przewodniczącego ZO PZL w w. pisma bezpośrednio Prezesowi WKL również nie sposób potraktować jako niezgodne z obowiązującymi przepisami prawa. Podobnie przesłanie przez Prezesa WKŁ prośby o sporządzenie opinii do członków Zarządu Koła, księgowej oraz Przewodniczącego Komisji Rewizyjnej wraz z załączonym anonimowym pismem, miało na celu zrealizowanie polecenia otrzymanego od organu Policji.

W myśl art. 18 ustawy o ochronie danych osobowych. Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych z urzędu lub na wniosek osoby zainteresowanej, w drodze decyzji administracyjnej nakazuje przywrócenie stanu zgodnego z prawem a w szczególności: usunięcie uchybień; usunięcie danych osobowych, jedynie w przypadku, gdy stwierdzi, że doszło do naruszenia jej przepisów. Z powyższego wynika zatem, iż organ może nakazać usunięcie uchybień poprzez nakazanie usunięcia danych, jedynie po uprzednim dokonaniu oceny zachowania administratora tych danych, który wcześniej ich udostępnienia niezasadnie odmówił, pozostał w bezczynności mimo kierowanych do niego żądań. Rolą zatem organu jest zbadanie, czy administrator danych osobowych, do którego zwrócono się z żądaniem udostępnienia danych właściwie się do niego ustosunkował. To administrator danych osobowych (w tym przypadku Komendant Wojewódzki w P., Przewodniczący ZO PZL oraz Przewodniczący WKT) jest obowiązany do zbadania, czy istnieją podstawy prawne do podjęcia działania, skutkującego udostępnieniem danych osobowych, a Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych do kontroli tego procesu. Jak ustalono udostępnienie danych osobowych nastąpiło na podstawie art. 23 ust. 1 pkt. 2 ustawy, tj. gdy jest to niezbędne dla zrealizowania uprawnienia bądź spełnienia obowiązku wynikającego z przepisów prawa, oraz w odniesieniu do "danych wrażliwych" na podstawie art. 27 ust. 2 ustawy.

W niniejszej sprawie nie doszło zatem do naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych poprzez udostępnienie danych osobowych Skarżącego bez podstawy prawnej osobom nieuprawnionym w celu wydania opinii o Skarżącym, więc organ do spraw ochrony danych osobowych nie ma podstaw do wydania decyzji nakazującej przywrócenie stanu zgodnego z prawem, w świetle art. 18 ust. 1 ustawy, oraz do wydania decyzji nakazującej usunięcie danych osobowych Skarżącego ze zbiorów będących w posiadaniu organów Policji i organów Polskiego Związku Łowieckiego. Należy wyjaśnić, iż w okolicznościach rozpatrywanej sprawy brak jest podstaw do formułowania jakiegokolwiek nakazu pod adresem ww. organów, realizujących obowiązki przewidziane przepisem prawa.

W tym stanie faktycznym i prawnym Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych rozstrzygnął jak w sentencji.

Decyzja jest ostateczna. Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2018 r. o ochronie danych osobowych przetwarzanych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości (Dz.U z 2019 r., poz. 125) w związku z art. 13 § 2, art. 53 § 1 i art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U z 2018 r., poz. 1302 ze zm.) od niniejszej decyzji stronie przysługuje prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w terminie 30 dni od dnia doręczenia jej stronie. Skargę wnosi się za pośrednictwem Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Wpis od skargi wynosi 200 zł. Strona ma prawo ubiegać się o prawo pomocy, w tym zwolnienie od kosztów sądowych.